چگونگی کاربست قدرت در استقلال دانشگاهی در نظام آموزش عالی ایران: یک تحلیل گفتمان انتقادی

Authors

Abstract:

در بررسی و تحلیل ماهیت استقلال دانشگاهی در نظام‌های آموزش عالی، ارزیابی و تبیین رابطه میان دو نهاد دولت و دانشگاه‌ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به میزانی که دولت بر سیاستگذاری‌های آموزش عالی دخالت و کنترل دارد، به همان تناسب اصل استقلال دانشگاه با چالش روبرو می‌شود. پژوهش حاضر با هدف فهم و تبیین چگونگی حضور و اثرگذاری نهاد قدرت بر آموزش عالی ایران انجام شده است. روش‌شناسی این پژوهش متاثر از رویکرد نورمن فرکلاو، «تحلیل گفتمان انتقادی» می باشد. اسناد و متون مورد مطالعه این پژوهش شامل کلیه متون و منابع نوشتاری و گفتاری است که پیرامون شرایط استقلال دانشگاهی در ایران و در ابعاد چهارگانه استقلال سازمانی، علمی، مالی و استخدامی مطرح هستند. با توجه به رویکرد تحلیل گفتمان، روش عملی جمع-آوری داده‌ها، مرور اسناد است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، نهاد دولت از طریق عوامل معتنابهی بر هر چهار نوع استقلال دانشگاهی در نظام آموزش عالی ایران تاثیر می‌گذارد. این عوامل به سه دسته «نظارتی و کنترلی»، «اداری و حقوقی»، و «مالی و آموزشی» تقسیم و طبقه‌بندی شده‌اند. با استناد به یافته‌های این پژوهش، مطالبه صنفی و تلاش اجتماع علمی برای غلبه بر سیاست‌ها و رویه‌های کنونی اعمال قدرت از سوی نهاد دولت بر استقلال دانشگاهی در ایران اکیداً پیشنهاد می شود. علاوه بر آن، «تعدیل نگرش‌های سیاسی»، «بازنگری دیدگاه سنتی و دولت‌گرا در حکمرانی آموزش عالی» و «تلاش برای احیای استقلال استخدامی دانشگاه‌ها» سه راهبرد سیاستی اصلی در احیای استقلال دانشگاهی در ایران قلمداد می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل گفتمان انتقادی تاریخی از استقلال دانشگاهی نظام آموزش عالی ایران

استقلال مؤسسات آموزش عالی اغلب آمیزه­ ای از حقوق موروثی، سنت، اهداف قانون گذار و فرهنگ اجتماعی بوده و برداشت از استقلال دانشگاه، وابستگی بسیار زیادی به پس زمینه خاص تاریخی، اجتماعی و فرهنگی یک کشور دارد. پژوهش حاضر با هدف فهم و تبیین عدم تحقق استقلال دانشگاهی مطلوب در نظام آموزش عالی ایران به لحاظ تاریخی شکل گرفت. روش­ شناسی پژوهش متأثر از رویکرد روث وداک، «تحلیل گفتمان انتقادی» است. جامعه آمار...

full text

دانشگاه در آئینه تاریخ یا جغرافیا؛‌ تحلیل انتقادی گفتمان سیاست‌گذاری در نظام آموزش عالی ایران

متولیان آموزش عالی و دانشگاهی قبل از ورود به جریان سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، به‌دنبال اتخاذ مبنا و خاستگاهی برای سیاست‌گذاری‌های آموزشی و پژوهشی خود هستند که از قدرت توجیه‌کنندگی و مشروعیت و سندیت‌بخشی بالایی برخوردار باشد و به‌تبع آن سعی می‌نمایند تا نظام ارزیابی از عملکرد نظام آموزشی و به‌عبارتی دیگر ارزیابی از کمیت و کیفیت تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری خود را با عنایت به اقتضائات و ملاحظات خاستگا...

full text

تحلیل گفتمان سیاستگذاری آموزشی در نظام آموزش عالی ایران

 پژوهش حاضر با هدف واکاوی نظم گفتمانیِ حاکم بر  نظام آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی مفصل‌بندی سیاست‌های آموزشی در گفتمان مذکور انجام گرفت. گفتمان آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران، خاصه پس از انقلاب فرهنگی، اولین نشانه‌‌های ظهورش را نمایان کرد. سیاست‌های آموزشی در درون این گفتمان به سه دوره‌ زمانی 1357 تا 1360، 1360 تا 1368 و 1368 تا به امروز تقسیم‌بندی می‌شود که در هر دوره گفتمان آ...

full text

تفکر انتقادی حلقه مفقوده نظام آموزش عالی: بررسی مهارت تفکر انتقادی دانشجویان و چگونگی آموزش آن از سوی اساتید

پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی تفکر انتقادی نزد دانشجویان و آموزش آن از سوی اساتید انجام شده است. شیوه پژوهش کمی از نوع توصیفی و کیفی بوده است . جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و دانشجویان دانشگاهمازندران بوده است و نمونه آماری دانشجویان به حجم 345 نفربا استفاده از نمون هگیری طبقه ای به تفکیک دانشکدهها انتخاب گردید و داد هها با استفاده از آزمون مهارت تفکر انتقادی کالیفرنیا جمع آ...

full text

تحلیل انتقادی گفتمان قدرت در دو فصل از سیاست نامۀ خواجه نظام الملک توسی

چکیده مهم ترین شرط باز تولید سلطه و اقتدار سیاسی، دسترسی به گفتمان هایی است که سلطه حاکمان سیاسی را در افکار عمومی مشروعیّت بخشد. رسانه های جمعی، مراکزآموزشی و دانشگاهی، نهادهای مدنی، اجتماعی، مذهبی در باز تولید سلطه و اقتدار در جامعه مهم ترین نقش را ایفا می کنند. تحلیل انتقادی گفتمان به عنوان یکی ازرویکردهای تحلیل، لایه های پنهان زبان را در متون شفاهی و کتبی به منظور نشان دادن چگونگی شکل گیر...

full text

بررسی گفتمان پاسخگویی دولت‏ها در بخش نظام اداری ایران با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی

فلسفه پاسخگویی و تحقق آن برای پاسخ به مشکلات نظام اداری ضامن سلامت عملکرد دولتمردان‏ حاکم بر کشورهاست. این مقاله با بررسی گفتمان پاسخگویی دولت‏ها، به تحلیل نظرات دولت‏های دهم و یازدهم با محوریت نظام اداری از بعد کیفی می‏پردازد. روش پژوهش، استفاده از مدل تحلیل ون‏دایک و فرکلاف بوده و با لحاظ کردن فضای سیاسی، وضعیت فرهنگی و اجتماعی و نیروهای ایدئولوژیک جامعه، مواضع و چگونگی واکنش دو دولت را م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 43

pages  1- 1

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023